🦐 BỆNH ĐÓNG RONG – ĐÓNG VÔI TRÊN TÔM: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ

1️⃣ Khái quát về bệnh

• Đóng rong (fouling): hiện tượng trên vỏ, mang, phụ bộ của tôm xuất hiện các loại rong, tảo, vi khuẩn dạng sợi, nấm hoặc sinh vật bám (thường thấy như sợi bông, màng nhầy, rêu).

• Đóng vôi (calcification): hiện tượng vỏ và mang tôm bị bao phủ bởi lớp vôi trắng đục, dày hoặc sần sùi, gây khó khăn cho quá trình hô hấp và lột xác.

Cả hai bệnh này không phải tác nhân truyền nhiễm trực tiếp, mà do môi trường ao nuôi và quản lý kém. Tuy nhiên, chúng làm tôm yếu, chậm lớn, dễ nhiễm thêm bệnh cơ hội (đặc biệt là vi khuẩn Vibrio).

2️⃣ Nguyên nhân chính

🔹 Môi trường ao nuôi không ổn định:

• Độ kiềm, pH cao kéo dài → kết tủa CaCO₃ bám trên vỏ và mang.

• Nước nhiều chất hữu cơ, đáy ao nhiều mùn bã → tạo điều kiện vi sinh vật, tảo sợi phát triển.

🔹 Chất lượng nước kém:

• Dư thừa dinh dưỡng do cho ăn quá nhiều, xác tảo tàn, phân tôm tích tụ.

• Độ trong thấp, nhiều chất lơ lửng, vi khuẩn sợi (Leucothrix, Zoothamnium) và nấm bám trên tôm.

🔹 Mật độ nuôi cao, oxy hòa tan thấp:

• Tôm dễ stress, giảm sức đề kháng → tạo điều kiện sinh vật bám phát triển mạnh.

3️⃣ Dấu hiệu nhận biết

• Quan sát bên ngoài:

  • Vỏ tôm xuất hiện mảng bám màu xanh, nâu hoặc trắng đục.

  • Phụ bộ (chân bơi, râu, mang) bị rong nhớt, rêu bám.

• Khi lột xác:

  • Lớp vỏ cũ bong ra thấy mảng trắng, vôi hoặc mốc.

  • Vỏ tôm dày, sần sùi, khó lột → tôm yếu, chết khi lột.

• Tập tính & sức khỏe:

  • Tôm bơi lờ đờ, tập trung gần quạt nước.

  • Giảm ăn, chậm lớn, hệ số FCR tăng.

4️⃣ Tác hại đối với tôm nuôi

• Hạn chế hô hấp: lớp bám ở mang cản trở trao đổi oxy.

• Ảnh hưởng đến lột xác: vỏ dày, vôi bám cứng khiến tôm khó lột, chết trong hoặc sau khi lột.

• Tăng nguy cơ bệnh cơ hội: tôm yếu, dễ nhiễm bệnh vi khuẩn đường ruột, gan tụy.

• Hiệu quả kinh tế giảm: tôm lớn chậm, hao hụt, năng suất thấp.

5️⃣ Giải pháp phòng ngừa

✅ Quản lý môi trường ao nuôi:

• Duy trì pH 7.8 – 8.2, kiềm 80 – 120 mg/L.

• Định kỳ thay nước hoặc sử dụng chế phẩm vi sinh (như AQUAPRO, BIO BZT Clear, Pro Usa Bzt) để phân hủy chất hữu cơ, hạn chế vi khuẩn sợi.

• Sử dụng Yucca Pro định kỳ để hấp thụ NH₃, H₂S, giảm khí độc đáy ao.

✅ Quản lý thức ăn:

• Cho ăn vừa đủ, tránh dư thừa → giảm chất hữu cơ tích tụ.

• Định kỳ trộn Digest Care/actisaf/zymax  giúp tôm tiêu hóa tốt, giảm thải ra môi trường.

✅ Bổ sung khoáng và men tiêu hóa:

• Dùng Aquamin Extra, Bioliv cao cấp để ổn định khoáng, tăng sức khỏe vỏ và mang.

• Bổ sung vitamin vanmix, cal milo, men vi sinh đường ruột để tăng đề kháng.

6️⃣ Biện pháp xử lý khi tôm bị bệnh

• Giảm mật độ tảo và vi khuẩn sợi:

  • Dùng Glutaral Dơ (liều  1 lít/1.000 m³)  để diệt vi khuẩn sợi, tảo bám.

• Cải thiện đáy ao:

  • Định kỳ sử dụng AQUAPRO, BIO BZT Clear, Pro Usa Bzt để phân hủy bùn đáy, giảm chất hữu cơ.

• Hỗ trợ tôm lột vỏ:

  • Tạt khoáng Biomineral/Aquamin extra  5kg/1.000 m³, kết hợp Vanmix/cal milo  cho   ăn để tôm lột xác dễ dàng, loại bỏ lớp vỏ bám rong/vôi.

✅ Kết luận

Bệnh đóng rong – đóng vôi là hậu quả của quản lý môi trường và ao nuôi chưa tốt. Đây không phải bệnh nguy hiểm như EMS hay đốm trắng, nhưng gây suy giảm sức khỏe – chậm lớn – hao hụt năng suất nếu không kiểm soát kịp thời.

👉 Bà con cần quản lý nước – đáy ao – thức ăn – khoáng chất chặt chẽ, kết hợp với sản phẩm Thuỷ sản Hoa Việt  để đảm bảo tôm phát triển khỏe mạnh, hạn chế tối đa hiện tượng đóng rong – đóng vôi.